نام و مشخصات :
نامش فاطمه وکنیه اش امُّ البنین(مادر پسران) است.
پدرش حِزام، و مادرش ثمامه یا لیلاست.
همسرش علی بن ابی طالب(ع)
و فرزندانش عباس(ع)، عبداللّه، جعفر و عثمان هستند که هرچهار نفر در سرزمین کربلا و در رکاب امام حسین (ع) به شهادت رسیدند.
آرامگاه وی در مدینه منوّره و قبرستان بقیع است.
ولادت ام البنین(ع)
در مورد تاریخ دقیق ولادت حضرت ام البنین اطلاعی دردست نیست و تاریخ نگاران سال ولادت او را ثبت نکرده اند، ولی یادآور شده اند که تولد پسر بزرگ ایشان،حضرت ابوالفضل (ع) ، در سال ۲۶ هجری اتفاق افتاده است.
برخی از تاریخ نگاران زمان ولادت ایشان را در حدود پنج سال پس از هجرت تخمین می زنند.
انتخاب ام البنین(ع) برای همسری علی(ع)
بعد از شهادت حضرت فاطمه زهرا(س)، علی بن ابیطالب(ع) برادرش عقیل را که آشنا به علم نسب شناسی عرب بود فراخواند و از او خواست که برایش همسری از تبار دلاوران برگزیند تا پسر دلیری برای مولا به ارمغان آورد.
عقیل ، فاطمه کلابیه را برای حضرت برگزید که قبیله و خاندانش،بنی کِلاب، درشجاعت بی مانندبودند،و حضرت علی (ع) نیز این انتخاب را پسندید.
تغییر نام :
فاطمه کلابیه،بعدازگذشت مدتی از زندگی مشترک با علی(ع)به امیرالمؤمنین پیشنهادکرد که به جای «فاطمه»، که اسم قبلی و اصلی وی بوده، او را ام البنین صدا زند تا فرزندان حضرت زهرا (س) از ذکر نام اصلی او توسط پدرشان، به یاد مادر خویش، فاطمه زهرا (س) نیفتند و در نتیجه،خاطرات گذشته، در ذهن آنها تداعی نگردد و رنج بی مادری آنها را آزار ندهد.
فرزندان ام البنین(ع) :
ثمره زندگی مشترک ام البنین (ع) با حضرت علی(ع)چهارپسر بودند که به دلیل داشتن همین پسران، او را ام البنین ، یعنی مادر پسران می خواندند.
نام فرزندان ایشان به ترتیب عبارتنداز:
قمربنی هاشم حضرت ابوالفضل العباس(ع)، عبداللّه ، جعفر و عثمان.
فرزندان ام البنین همگی در کربلا به شهادت رسیدند و نسل ایشان از طریق عُبیداللّه فرزند حضرت ابوالفضل(ع)ادامه یافت.
ام البنین، پاسدار خاطره عاشورا؛
وی پس ازواقعه عاشورا، ازمرثیه خوانی و نوحه سرایی استفاده کرده تا ندای مظلومیت کربلاییان را به گوش نسلهای آینده برساند ایشان هر روز به همراه پسرِ حضرت عباس(ع)، عبیداللّه که همراه مادرش در کربلاحضورداشت وسند زنده ای برای بیان وقایع عاشورا بود به بقیع می رفت و نوحه می خواند.
او با این اشعار، هم حماسه کربلا را بازگو و هم در قالب عزاداری به حکومت وقت نوعی اعتراض می کرد و مردم را که اطراف او جمع می شدند، ازجنایات بنی امیه، آگاه می نمود.
روزهای آخر
او بعد از زینب کبری(ع)دارفانی را وداع گفت، ولی تاریخ نگاران سال ارتحال او را متفاوت نگاشته اند، به طوریکه عده ای آن را سال ۷۰ هجری بیان کرده اند و عده دیگری تاریخ وفات آن مادر فداکار را ۱۳ جمادی الثانی سال ۶۴ هجری دانسته اند که نظر دوم از شهرت بیشتری برخوردار است.
ام البنین را در بقیع، درجوار امام حسن مجتبی(ع)، فاطمه بنت اسد(ع) و دیگر شخصیت های اسلامیِ مدفون در آنجا به خاک سپردند.
تهیه کننده : جناب آقای قریشی (معاونت پرورشی آموزشگاه)